2018… σκόπελοι στο δρόμο της κυβέρνησης

Πολυνομοσχέδιο τρίτης αξιολόγησης – «Μεταμνημονιακή» εποχή

Σπύρος Αντωνίου 

Μέσα σε κλίμα αι­σιο­δο­ξί­ας για την επερ­χό­με­νη «έξοδο» από τη μνη­μο­νια­κή εποχή, η κυ­βερ­νη­τι­κή πλειο­ψη­φία ετοι­μά­ζε­ται να ψη­φί­σει ακόμη ένα σκλη­ρό πα­κέ­το αντερ­γα­τι­κών μέ­τρων, με ορί­ζο­ντα το Eurogroup στις 22/1, όπου θα κρι­θεί η εκτα­μί­ευ­ση της επό­με­νης δόσης.

Η κυ­βέρ­νη­ση Τσί­πρα-Καμ­μέ­νου, έχο­ντας απο­φα­σί­σει να εφαρ­μό­σει πιστά τις απαι­τή­σεις των δα­νει­στών και της κυ­ρί­αρ­χης τάξης, με το πο­λυ­νο­μο­σχέ­διο που θα πρέ­πει να έχει εγκρι­θεί μέχρι το βράδυ της 15ης Γε­νά­ρη (ή και νω­ρί­τε­ρα), επι­χει­ρεί ακόμα μία άγρια επί­θε­ση στα ει­σο­δή­μα­τα και τις κα­τα­κτή­σεις των ερ­γα­ζο­μέ­νων και των λαϊ­κών στρω­μά­των. Την ώρα που γρά­φο­νταν αυτές οι γραμ­μές, το ογκώ­δες πο­λυ­νο­μο­σχέ­διο που πε­ρι­λαμ­βά­νει τα «προ­α­παι­τού­με­να» (όσα δεν πέ­ρα­σαν στη βουλή με την κα­ται­γί­δα τρο­πο­λο­γιών τις τε­λευ­ταί­ες μέρες του 2017) για το κλεί­σι­μο της τρί­της αξιο­λό­γη­σης, όδευε προς τις αρ­μό­διες κοι­νο­βου­λευ­τι­κές επι­τρο­πές.

Σε αυτό πε­ρι­λαμ­βά­νο­νται μια σειρά δια­τά­ξεις που η εφαρ­μο­γή τους θα εντεί­νει τη λαϊκή δυ­σα­ρέ­σκεια, ενώ ακόμα και στην πει­θαρ­χη­μέ­νη Κ.Ο. του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ δεν λεί­πουν οι γκρί­νιες, χωρίς αυτό βέ­βαια να ση­μαί­νει και την εμ­φά­νι­ση κά­ποιας δια­φο­ρο­ποί­η­σης στη σχε­τι­κή ψη­φο­φο­ρία. Άλ­λω­στε, η ανά­γκη πα­ρά­τα­σης του κυ­βερ­νη­τι­κού βίου και το αφή­γη­μα περί «ενός ακόμη βή­μα­τος» για την ομαλή ολο­κλή­ρω­ση του μνη­μο­νια­κού προ­γράμ­μα­τος είναι σί­γου­ρο ότι θα εξα­φα­νί­σουν τις όποιες εν­στά­σεις για θέ­μα­τα όπως η νο­μο­θε­σία για την προ­κή­ρυ­ξη απερ­γιών, οι αλ­λα­γές στα οι­κο­γε­νεια­κά επι­δό­μα­τα, οι πλει­στη­ρια­σμοί κλπ.

Ει­δι­κό­τε­ρα, πέρα από την προ­κλη­τι­κή ρύθ­μι­ση που θα κάνει δυ­σκο­λό­τε­ρη την κή­ρυ­ξη απερ­γί­ας, στο νέο νο­μο­θε­τι­κό έκτρω­μα, με­τα­ξύ άλλων, προ­βλέ­πε­ται:

α) Διά­τα­ξη για τη διε­νέρ­γεια ηλε­κτρο­νι­κών πλει­στη­ρια­σμών ακι­νή­των ακόμη και για χρέη προς την εφο­ρία και προς τα ασφα­λι­στι­κά τα­μεία. Μετά τις τρά­πε­ζες δη­λα­δή και το Δη­μό­σιο θα βγά­ζει στο ψη­φια­κό «σφυρί» τα σπί­τια όσων «γο­νά­τι­σε» η πο­λι­τι­κή της ευ­ρω­λι­τό­τη­τας. Συγ­χρό­νως, οι δα­νει­στές επι­μέ­νουν στο δι­πλα­σια­σμό των κα­τα­σχέ­σε­ων στους τρα­πε­ζι­κούς λο­γα­ρια­σμούς, τη στιγ­μή που οι λη­ξι­πρό­θε­σμες οφει­λές ξε­πέ­ρα­σαν τα 100 δισ. ευρώ! Μόνο τον Νο­έμ­βριο οι απλή­ρω­τες οφει­λές αυ­ξή­θη­καν κατά 1.187 δισ. ευρώ ένα­ντι του προη­γού­με­νου μήνα, έν­δει­ξη της εξά­ντλη­σης της φο­ρο­δο­τι­κής ικα­νό­τη­τας των νοι­κο­κυ­ριών. Πα­ράλ­λη­λα, πάνω από 1 εκατ. οφει­λέ­τες έχουν υπο­στεί ήδη κα­τά­σχε­ση λο­γα­ρια­σμού ή άλλο ανα­γκα­στι­κό μέτρο, ενώ υπό το φόβο των κα­τα­σχέ­σε­ων ζουν ακόμη πε­ρί­που 750.000 οφει­λέ­τες. Τέλος, αλ­λα­γές θα υπάρ­ξουν και στο πλαί­σιο του νόμου Κα­τσέ­λη και συ­γκε­κρι­μέ­να στη δυ­να­τό­τη­τα ανα­βο­λών όσων αι­τού­νται προ­στα­σί­ας από πλει­στη­ρια­σμούς (δι­κά­σι­μος εντός 30 ημε­ρών μετά την πρώτη ανα­βο­λή).
Με όλα τα πα­ρα­πά­νω, το αντι­δρα­στι­κό πλαί­σιο για την αρ­πα­γή της λαϊ­κής κα­τοι­κί­ας θω­ρα­κί­ζε­ται ακόμα πε­ρισ­σό­τε­ρο μπρο­στά στις μα­ζι­κές αντι­δρά­σεις του κι­νή­μα­τος κατά των πλει­στη­ρια­σμών.

β) Αλ­λα­γές στον τρόπο από­δο­σης των οι­κο­γε­νεια­κών επι­δο­μά­των, με την ει­σα­γω­γή ει­σο­δη­μα­τι­κών κρι­τη­ρί­ων. Πάνω από 60.000 οι­κο­γέ­νειες, που σή­με­ρα λαμ­βά­νουν αυτό το πο­λύ­τι­μο βο­ή­θη­μα, από 1/1/2018 θα το στε­ρη­θούν.

γ) Η επι­τά­χυν­ση του προ­γράμ­μα­τος ιδιω­τι­κο­ποι­ή­σε­ων (ΕΛΠΕ, ΔΕΠΑ, «Ελευ­θέ­ριος Βε­νι­ζέ­λος», ΟΤΕ κ.ά.), που συν­δέ­ε­ται με την απο­πλη­ρω­μή των το­κο­γλύ­φων και τις προ­ϋ­πο­θέ­σεις ανά­τα­ξης της κερ­δο­φο­ρί­ας για ισχυ­ρούς κα­πι­τα­λι­στές, ντό­πιους και διε­θνείς. Αιχμή απο­τε­λούν οι αλ­λα­γές στον ενερ­γεια­κό κλάδο και το ξε­πού­λη­μα της ΔΕΗ.

Νάρ­κες

Σε κάθε πε­ρί­πτω­ση, ακόμα και με την έγκαι­ρη ολο­κλή­ρω­ση της τρί­της αξιο­λό­γη­σης, οι πα­νη­γυ­ρι­κοί τόνοι του Μα­ξί­μου για επι­στρο­φή στην «κα­νο­νι­κό­τη­τα» και εκλο­γές το 2019 έχουν να πε­ρά­σουν από πολ­λούς «σκο­πέ­λους» για να με­τα­τρα­πούν σε πραγ­μα­τι­κό­τη­τα. Μέχρι το ορό­ση­μο του Αυ­γού­στου, οπότε και λήγει η δα­νεια­κή σύμ­βα­ση (και όχι φυ­σι­κά η μνη­μο­νια­κή επι­τή­ρη­ση για την επί­τευ­ξη των πρω­το­γε­νών πλε­ο­να­σμά­των σε 3,5% του ΑΕΠ έως το 2022), ο δρό­μος της κυ­βέρ­νη­σης είναι στρω­μέ­νος με… «νάρ­κες».

Στις αρχές Μάρτη ξε­κι­νά­ει η τέ­ταρ­τη αξιο­λό­γη­ση με 82 «προ­α­παι­τού­με­να» και όσες «ουρές» θα έχουν απο­μεί­νει από την τρίτη.

Το Φε­βρουά­ριο οι ελ­λη­νι­κές τρά­πε­ζες θα αρ­χί­σουν να στέλ­νουν στοι­χεία για τα stress tests στην ΤτΕ και τις ευ­ρω­παϊ­κές αρχές, δύο χρό­νια μετά τη σκαν­δα­λώ­δη ανα­κε­φα­λαιο­ποί­η­ση του 2015. Έπει­τα από το συμ­βι­βα­σμό ΔΝΤ-ΕΕ για επί­σπευ­ση των ελέγ­χων στο ελ­λη­νι­κό τρα­πε­ζι­κό σύ­στη­μα, η δια­δι­κα­σία ανα­μέ­νε­ται να έχει ολο­κλη­ρω­θεί μέχρι το Μάη και μένει να φανεί αν θα δια­ψευ­σθούν οι θέ­σεις του Τα­μεί­ου που μι­λούν για ανά­γκη κε­φα­λαια­κής ενί­σχυ­σης προς τις τρά­πε­ζες, ύψους 10 δισ. ευρώ.

Άρ­ρη­κτα δε­μέ­νος με όλα αυτά είναι και ο στό­χος των τρα­πε­ζών –μέσα στο 2018– το από­θε­μα των «κόκ­κι­νων» δα­νεί­ων να μειω­θεί κατά 15 δισ. ευρώ, κυ­ρί­ως μέσω της γε­νί­κευ­σης των ηλε­κτρο­νι­κών πλει­στη­ρια­σμών και της πώ­λη­σης «πα­κέ­των» μη εξυ­πη­ρε­τού­με­νων δα­νεί­ων σε εται­ρί­ες-«αρ­πα­κτι­κά». Το θέμα των πλει­στη­ρια­σμών πα­ρα­μέ­νει κυ­ρί­αρ­χο στην προ­σπά­θεια των τρα­πε­ζών να μειώ­σουν τα «κόκ­κι­να» δά­νεια και σύμ­φω­να με τον προ­γραμ­μα­τι­σμό το 2018 πρό­κει­ται να πλει­στη­ρια­στούν 13.000 ακί­νη­τα. Με άλλα λόγια, το πρό­τζεκτ «τρά­πε­ζες» απο­τε­λεί μια σύν­θε­τη οι­κο­νο­μι­κή και κοι­νω­νι­κο­πο­λι­τι­κή εξί­σω­ση με αρ­κε­τές αβέ­βαιες πα­ρα­μέ­τρους.

Την ίδια πε­ρί­που πε­ρί­ο­δο θα λάβει την από­φα­σή του και το ΔΝΤ για τη συμ­με­το­χή του στο ελ­λη­νι­κό πρό­γραμ­μα με χρη­μα­το­δό­τη­ση ή μη. Όλα τα στοι­χεία δεί­χνουν ότι είναι πι­θα­νό­τε­ρη μια λύση πα­ρα­μο­νής του Τα­μεί­ου με το ση­με­ρι­νό του ρόλο, χωρίς να συ­νει­σφέ­ρει νέα χρή­μα­τα. Θα είναι η χει­ρό­τε­ρη δυ­να­τή εξέ­λι­ξη για την κυ­βέρ­νη­ση, αφού το ΔΝΤ θα πα­ρα­μεί­νει ως «κακός μπά­τσος» στο κουαρ­τέ­το και θα φέρει πιο κοντά το εν­δε­χό­με­νο να εφαρ­μο­στούν ταυ­τό­χρο­να η μεί­ω­ση των συ­ντά­ξε­ων και του αφο­ρο­λό­γη­του από την 1/1/2019.

Αν και εφό­σον έχει ολο­κλη­ρω­θεί η τέ­ταρ­τη αξιο­λό­γη­ση και το κυ­βερ­νη­τι­κό πλοίο έχει επι­βιώ­σει από τις «τρι­κυ­μί­ες» της άνοι­ξης, μαζί με το κα­λο­καί­ρι θα έρθει και η πιο κρί­σι­μη στιγ­μή της κυ­βερ­νη­τι­κής θη­τεί­ας: το άνοιγ­μα της συ­ζή­τη­σης για την εποχή μετά τον Αύ­γου­στο του 2018, που πε­ρι­λαμ­βά­νει τη δέσμη μέ­τρων για την ανα­διά­τα­ξη των πλη­ρω­μών του κρα­τι­κού χρέ­ους και όχι μόνο.

Εκτός από τις όποιες απρό­βλε­πτες επι­πτώ­σεις, σκέ­ψεις περί αύ­ξη­σης του κα­τώ­τα­του μι­σθού και λοι­πές πα­ρο­χές μετά την 20ή Αυ­γού­στου 2018, όπως προ­πα­γαν­δί­ζουν διά­φο­ρα κυ­βερ­νη­τι­κά στε­λέ­χη, μάλ­λον δεν έχουν καμία τύχη υλο­ποί­η­σης. Οποια­δή­πο­τε συμ­φω­νία θα βα­σι­στεί στο ίδιο αυ­στη­ρό­τα­το κα­θε­στώς μνη­μο­νια­κής πει­θαρ­χί­ας, δια­φο­ρε­τι­κά το κό­στους δα­νει­σμού από τις αγο­ρές θα είναι τόσο απα­γο­ρευ­τι­κό, ώστε ένα νέο δά­νειο από τους «θε­σμούς» θα φα­ντά­ζει λι­γό­τε­ρο οδυ­νη­ρό.

Προ­ο­πτι­κές

Για την ώρα, η ομάδα Τσί­πρα, θέ­λο­ντας να πε­ριο­ρί­σει τη συ­νε­χι­ζό­με­νη φθορά του κυ­βερ­νη­τι­κού σχή­μα­τος, ετοι­μά­ζει ακόμα μια επι­κοι­νω­νια­κή αντε­πί­θε­ση, με το γνω­στό (και πε­ριο­ρι­σμέ­νης απο­τε­λε­σμα­τι­κό­τη­τας) όπλο. Έναν «διορ­θω­τι­κό ανα­σχη­μα­τι­σμό» στα υπουρ­γεία, σε συν­δυα­σμό με την έκ­δο­ση ενός ακόμη ομο­λό­γου του ΟΔΔΗΧ, αμέ­σως μετά το κλεί­σι­μο της αξιο­λό­γη­σης, ώστε να δη­μιουρ­γη­θεί το «μα­ξι­λά­ρι» ασφα­λεί­ας, πε­ρί­που 15 δισ. ευρώ.

Οι απει­λές που μπο­ρούν να τι­νά­ξουν στον αέρα το σκη­νι­κό αι­σιο­δο­ξί­ας που φι­λο­τε­χνούν τα κυ­βερ­νη­τι­κά επι­τε­λεία και τα φι­λι­κά τους ΜΜΕ, είναι υπαρ­κτές. Για τον κόσμο της αντί­στα­σης και τις δυ­νά­μεις της πραγ­μα­τι­κής Αρι­στε­ράς όμως δεν επι­τρέ­πε­ται καμία πα­θη­τι­κή ανα­μο­νή για την εκ­δή­λω­ση κα­θε­στω­τι­κών αδιε­ξό­δων.

Με αφε­τη­ρία τις κι­νη­το­ποι­ή­σεις για την ψή­φι­ση του πο­λυ­νο­μο­σχε­δί­ου, ο συ­ντο­νι­σμός και η κλι­μά­κω­ση των κοι­νω­νι­κών αγώ­νων, η ανα­σύ­ντα­ξη του μα­ζι­κού κι­νή­μα­τος και η με­τω­πι­κή πα­ρέμ­βα­ση της ρι­ζο­σπα­στι­κής-αντι­κα­πι­τα­λι­στι­κής Αρι­στε­ράς μπο­ρούν να με­τα­τρέ­ψουν την «ανάσα», που επι­διώ­κει η κυ­βέρ­νη­ση και η μνη­μο­νια­κή αντι­πο­λί­τευ­ση, σε κα­νο­νι­κή ασφυ­ξία.

*Ανα­δη­μο­σί­ευ­ση από την Ερ­γα­τι­κή Αρι­στε­ρά

Μέσο : https://rproject.gr/