Τσιπίδος

Ήταν μια φορά ένας Γάλλος, ένας Ιταλός, ένας Ισπανός και η Μέρκελ.

ΣΤΙΣ  25 Μαρτίου, η ΕΕ γιορτάζει στη Ρώμη τα εξηκοστά της γενέθλια, παρότι φαίνεται πολύ γηραιότερη. Υπό άλλες συνθήκες, αυτό θα ήταν ένα πανηγυρικό γεγονός για τον ευρωπαϊκό φιλελευθερισμό, όπου θα χαράσσονταν νέες κατευθύνσεις για το μέλλον της Ένωσης.

Αντιθέτως, η Ευρωπαϊκή Ένωση φαίνεται, πιο πολύ από ποτέ, ένα μόρφωμα που γερνάει άσχημα.


Πέντε μέρες πριν, ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζαν Κλοντ Γιουνκέρ παρουσίασε πέντε σενάρια για την «επόμενη μέρα» (δείτε σχετικό άρθρο μαζί με όλη την «Λευκή Βίβλο» του Γιουνκέρ σε .pdf εδώ). Αυτά τα περιέγραψε ως εξής:

Σενάριο «Συνεχίζουμε κανονικά» - ή αλλιώς, «σα να μην τρέχει τίποτα μέχρι την κόλαση»

Σενάριο «Τίποτα περισσότερο από την ενιαία αγορά» - η ΕΕ επαναφέρει τη συζήτηση για την κοινή αγορά, κόβοντας οποιαδήποτε άλλη συζήτηση πολιτικής ενοποίησης πέραν του κοινού νομίσματος ή πολιτικής και θεσμικής θωράκισης της ευρωζώνης.

Σενάριο «Οσοι θέλουν περισσότερα κάνουν περισσότερα» - περισσότερα για αυτό σε λίγο.

Σενάριο «Κάνουμε λιγότερα με πιο αποδοτικό τρόπο» - η ΕΕ επιλέγει να σχεδιάσει και να ιεραρχήσει ενοποιημένες πολιτικές μόνο σε συγκεκριμένους τομείς όπου θεωρούνται «προστιθέμενης αξίας» (άμυνα, συνοριοφυλακή/ακτοφυλακή, ενέργεια) και τα μέλη απαιτείται να συγχρονιστούν με αυτές

Σενάριο «Κάνουμε μαζί πολύ περισσότερα» - η ΕΕ περνάει αποφασιστικά σε ένα στάδιο ομοσπονδιοποίησης, με μεγάλες πολιτικές, θεσμικές και χρηματοδοτικές αρμοδιότητες στα κράτη μέλη και την ίδια σε κυρίως επιτελικό ρόλο, θέτοντας εν αμφιβόλω προφανώς ακόμα περισσότερο τη νομιμοποίηση της.

Αυτές τις επιλογές έδωσε ο Γιουνκέρ. Και είναι προφανές πως, παρότι αγκαλιάζεται με τον Αλέξη Τσίπρα σε κάθε δυνατή ευκαιρία, κανένα από τα πέντε σενάρια δεν κάνει στον Έλληνα πρωθυπουργό. Πως θα μπορούσε άλλωστε, τη στιγμή που το αφήγημα του ΣΥΡΙΖΑ, η  «Ευρώπη που σκύβει με στοργή στα προβλήματα των λαών της» παραμένει μια αβυσσαλέα ψευδαίσθηση- ο Γιουνκέρ από το Λουξεμβούργο είναι, όχι από τον πλανήτη Άρη.

Χτες το βράδυ λοιπόν οι ηγέτες των κρατών - μελών συναντήθηκαν στις Βερσαλλίες σε μια σύνοδο κορυφής για να αναστοχαστούν στις προτάσεις Γιουνκέρ και να «επαναπροωθήσουν το ευρωπαϊκό σχέδιο μετά το πλήγμα του Brexit και την ενίσχυση του λαϊκισμού».

Όχι όλοι βέβαια, μην λέμε ασυναρτησίες. Προτού συναντηθούν την Πέμπτη όλοι οι ηγέτες των 27 χωρών, χτες συναντήθηκαν μόνο τα «μεγάλα παιδιά»: Άνγκελα Μέρκελ (καγκελάριος Γερμανίας), Φρανσουά Ολάντ (Πρόεδρος Γαλλίας), Παόλο Τζεντιλόνι (πρωθυπουργός Ιταλίας), Μαριάνο Ραχόι (πρωθυπουργός Ισπανίας).

Το κοινό συμπέρασμα ήταν το προφανές: ανάμεσα στις πέντε επιλογές, επιλέγουμε την τρίτη. Δηλαδή, η Ε.Ε. των «27» ξεχνάει την «σώνει και ντε» ανάγκη να συνεχίσουν όλοι μαζί, επιτρέπει σε κράτη που το επιθυμούν να αναπτύξουν στενότερη συνεργασία σε συγκεκριμένους τομείς (άμυνα, ασφάλεια, κοινωνικά θέματα), διαμορφώνονται μία ή περισσότερες «συμμαχίες πρόθυμων κρατών».

Με λίγα λόγια, καλώς ήλθες (που λέει ο λόγος) «Ευρώπη των πολλών ταχυτήτων»!

Η δε σύμπνοια των «τεσσάρων» σφραγίστηκε και με ορισμένες δηλώσεις - «μαχαιριά στην καρδιά» των αθεράπευτων και μανιακών Ελλήνων ευρώπληκτων. Παραθέτουμε:

Η Μέρκελ ήταν συγκρατημένη, αλλά ως συνήθως κυνική: «Πρέπει να έχουμε το θάρρος να δεχθούμε ότι ορισμένες χώρες κινούνται πιο γρήγορα, αν δεν θέλουν όλες να συμμετέχουν [...] Μια Ευρώπη πολλών ταχυτήτων είναι απαραίτητη, αλλιώς θα κολλήσουμε.»
Ο Ολάντ ήταν ως συνήθως λαλίστατος. Είναι χαρακτηριστικό του άλλωστε, όντας, όχι μόνο οικοδεσπότης, αλλά ο Πρόεδρος που ήρθε με τεράστιο θόρυβο και φεύγει με τη χαμηλότερη δυνατή αποδοχή στην πρόσφατη γαλλική Ιστορία: «Η ενότητα δεν σημαίνει ομοιομορφία [...] Με αυτόν τον τρόπο, ορισμένες χώρες θα μπορούσαν να προχωρήσουν γρηγορότερα και ισχυρότερα σε τομείς όπως η άμυνα, η ευρωζώνη, μέσω της εμβάθυνσης της οικονομικής και νομισματικής ένωσης, όπως είναι η φορολογική και κοινωνική εναρμόνιση, όπως είναι ο πολιτισμός ή η νεολαία, χωρίς οι άλλες να αποκλείονται αλλά και χωρίς να μπορούν να αντιταχθούν».
Ο Τζεντιλόνι ήταν πολύ επιφυλακτικός, καθώς η φάση είναι «μπρος γκρεμός και πίσω ρέμα»: «Τα κράτη - μέλη μπορεί να έχουν διαφορετικές φιλοδοξίες και η Ένωση πρέπει να προσφέρει, στις διαφορετικές αυτές φιλοδοξίες, διαφορετικές απαντήσεις».
Όσο για τον Ραχόι, με τεράστιο στόμφο (μάλλον επειδή είναι ο μόνος που έχει νωπή λαϊκή εντολή) θυμήθηκε τα παλιά καλά χρόνια πριν από τριακόσια χρόνια που η Ισπανία ηγεμόνευε στον πλανήτη: «Η Ισπανία είναι διατεθειμένη να προχωρήσει στην ολοκλήρωση με όλους εκείνους που θα θελήσουν να την ακολουθήσουν».
Φυσικά, όλα τα παραπάνω προσφέρονται για ορισμένα συμπεράσματα.

Πρώτα και κύρια, δεν υπάρχει κάποιο χρονοδιάγραμμα στη δρομολόγηση των πραγμάτων. Όλα υπόκεινται στις εξελίξεις στο διεθνές επίπεδο και πρωτίστως, στα αποτελέσματα των εκλογών σε Ολλανδία, Γαλλία, Γερμανία. Όμως, είναι σαφές πως υπάρχει αυτή τη στιγμή μια πραγματική αλλαγή του συσχετισμού δύναμης εντός του καπιταλιστικού μπλοκ. Και αυτό φαίνονται να το αποδέχονται ακόμα και οι «τέσσερις» αυτή τη στιγμή.

Αυτό είναι το δεύτερο συμπέρασμα. Η επιτάχυνση του “BrExit”, η στρατηγική συνεννόησης ΗΠΑ - Ρωσίας, η αποδυνάμωση του παραδοσιακού γαλλογερμανικού άξονα - όλα κινούνται υπό το πρίσμα της εκλογής Τραμπ στις ΗΠΑ και της αμφισβήτησης των υπερεθνικών θεσμών στην Ευρώπη. Έτσι, το μέχρι τώρα κυρίαρχο μέτωπο εντός της ΕΕ αναγκάζεται να ελιχθεί, ώστε να διαφοροποιηθεί απέναντι στη Λεπέν (επιδιώκοντας να την συγκρατήσει και να αναδείξει Πρόεδρο τον Μακρόν σε ένα β’ γύρο, με τη στήριξη της Δεξιάς) και τον Σουλτς (επικαλούμενο την ανάγκη η Ευρώπη να «προχωρήσει» μεν, «ρεαλιστικά» δε). Το πλάνο διάσωσης του σκληρού πυρήνα της ευρωζώνης και ουσιαστικά της αναβίωσης, χωρίς μισόλογα, μιας νέας «Ιεράς Συμμαχίας» είναι προ των πυλών.

Το τρίτο συμπέρασμα είναι πως την ώρα που οι λαοί εγκαταλείπουν την ευρωζώνη, την ΕΕ και την παγκοσμιοποίηση (άλλο ζήτημα που κατευθύνονται και γιατί δεν στρέφονται στην Αριστερά), για άλλη μια φορά, φαίνεται πως τα δήθεν θεόρατα τείχη που υποτίθεται πως διαχωρίζουν την ευρωπαϊκή Δεξιά και το ευρωπαϊκό Κέντρο είναι ανύπαρκτα. Βεβαίως, αφού στην Ελλάδα τα βρήκαν κοτζάμ ΠΑΣΟΚ και ΝΔ, που κάποτε χώριζαν τη χώρα σε «πράσινα» και «μπλε» καφενεία, γιατί να μην τα βρουν οι «κεντρώοι» Ολάντ - Τζεντιλόνι με τους «δεξιούς» Μέρκελ - Ραχόι. Σκληρά διλήμματα για τον Αλέξη Τσίπρα, που θα ψάχνει τώρα συμμάχους σαν τον επαίτη.

Τέλος, όσο ισχυρά κι αν φαίνονται αυτά που συμφωνήθηκαν, στην πραγματικότητα είναι μια συμφωνία τεσσάρων ανθρώπων, οι οποίοι, λιγότερο ή περισσότερο, ακροβατούν πολιτικά αυτή τη στιγμή. Η Μέρκελ δεν μπορεί να εγγυηθεί με τίποτα την επανεκλογή της, ο Ολάντ είναι απερχόμενος και κοντά στο μηδέν έτσι κι αλλιώς, ο Τζεντιλόνι είναι πρωθυπουργός ανάγκης μετά την παραίτηση Ρέντσι και στηρίζεται από μια οριακή πλειοψηφία στην Γερουσία και στην Βουλή των Αντιπροσώπων, ενώ ο Ραχόι κυβερνά με την ψήφο ανοχής των Σοσιαλιστών. Αλλά και η ίδια η συμμαχία έχει προβλήματα, καθώς αποτελείται από τρεις χώρες με ελλείμματα και δημοσιονομικά απείθαρχες και… την Γερμανία.

Και η Ελλάδα;

Εντάξει, έχουμε και εδώ διαφορετικές ταχύτητες. Δύο, για την ακρίβεια.

Η μία ταχύτητα είναι αυτή στην οποία η κυβέρνηση πανηγυρίζει που τα τεχνικά κλιμάκια και οι εκπρόσωποι των δανειστών επιστρέφουν ή παραμένουν στη χώρα.

Αυτή που οι μισοί κυβερνητικοί τσακώνονται για το αν θα πρέπει να συμμαχήσει ο ΣΥΡΙΖΑ με τους ΑΝΕΛ, το ΠΑΣΟΚ ή τον Βασίλη Λεβέντη, τη στιγμή που η «Εφημερίδα των Συντακτών» έχει ήδη αποφανθεί πως η χώρα χρειάζεται πάλι την Κεντροαριστερά.

Αυτή που η ΝΔ, η «Καθημερινή» και η «διαΝΕΟσις» συνεχίζουν να δείχνουν ως υπαίτιο για τα μνημόνια «εσένα που δεν πήρες απόδειξη τότε για εκείνη την τυρόπιτα».

Η δεύτερη ταχύτητα είναι αυτή στην οποία το ευρώ απονομιμοποιείται διαρκώς ως σύμβολο της «Ελλάδας που ανήκει στην Ευρώπη» και καθιερώνεται όλο και πιο πολύ ως η «μαύρη ώρα που μας βρήκε». Δεν έχει βρει διέξοδο ακόμα αυτό το κοινωνικό ρεύμα.  Μπορεί να συνεχίσει να απέχει από τις προσπάθειες της ριζοσπαστικής Αριστεράς, χωρίς να δρα, να οργανώνεται, να συμμετέχει.

Όποιος όμως μπερδεύει αυτή την αποστασιοποίηση με αδιαφορία, κάνει πολύ μεγάλο λάθος. Όλος αυτός ο κόσμος, μια πλειοψηφία που αυτή τη στιγμή ζει σιωπηλή, δεν πρόκειται να ξεχάσει ούτε να ξεγράψει με τίποτα τα χρόνια που πέρασαν. Γυρίζοντας την πλάτη στον Αλέξη Τσίπρα, δεν θα καταλήξει στον «Κούλη» ούτε στο φασισμό. Δεν θα σταματήσει να ψάχνει, μέχρι να βρει αυτό και μόνο αυτό που θέλησε κάποια στιγμή όχι πολύ παλιά: μια νέα προοπτική, στην οποία δεν θα ξαναδεί κανέναν από το πολιτικό προσωπικό που κυβέρνησε την περίοδο της Μεταπολίτευσης και των Μνημονίων.

Τα υπόλοιπα, πολλά και δύσκολα, θα είναι μόνο στο χέρι μας.

EDITORIAL
πηγή..//www.brigada.gr/